Αποκεντρωμένα Δίκτυα

Αποκεντρωμένα δίκτυα. Μια αξιοπρεπής λύση σε ένα πρόβλημα με ηθικά διλήμματα.

Τι είναι τα αποκεντρωμένα δίκτυα και πώς λειτουργούν;

Η αποκέντρωση είναι (όπως ακριβώς ακούγεται) το αντίθετο του συγκεντρωτισμού. Ο έλεγχος κατανέμεται μεταξύ των συμμετεχόντων στο σύστημα, αντί να διενεργείται από μια κεντρική αρχή. Για παράδειγμα, η κυβέρνηση μιας δημοκρατικής χώρας είναι μια συγκεντρωτική αρχή, ωστόσο ο λαός παρέχει στην κυβέρνηση το δικαίωμα της εξουσίας μέσω μιας αποκεντρωμένης διαδικασίας, της ψηφοφορίας.

Αντίστοιχα, στην αποκεντρωμένη πληροφορική, αντί ένα δίκτυο να υπάγεται σε έναν κεντρικό διακομιστή και να ελέγχεται από μια κεντρική αρχή, ο έλεγχος διενεργείται από ένα κατανεμημένο δίκτυο κόμβων (διακομιστές). Αυτοί οι κόμβοι λαμβάνουν δημοκρατικές αποφάσεις σχετικά με το δίκτυο, με όλους τους κόμβους (ή μερικούς, ανάλογα με το πρωτόκολλο) να «έχουν λόγο». Αυτή η συλλογικότητα είναι αποτελεσματική στον χειρισμό εργασιών όπως η δρομολόγηση της κυκλοφορίας δεδομένων και η διατήρηση της ασφάλειας του δικτύου. Ωστόσο, τα κεντρικά συστήματα θεωρούνται αξιόπιστα, ενώ τα αποκεντρωμένα συστήματα είναι γνωστά ως συστήματα χωρίς εμπιστοσύνη. Αυτό μπορεί να ακούγεται κακό –άλλωστε η εμπιστοσύνη αποτελεί απαραίτητη  προϋπόθεση– αλλά σε ένα πλαίσιο ασφάλειας και απορρήτου η εμπιστοσύνη μπορεί να γίνει επικίνδυνη! Κι αυτό γιατί σε ένα αξιόπιστο (κεντρικό) δίκτυο, δεν έχετε άλλη επιλογή από το να εμπιστευτείτε τον κεντρικό διακομιστή και την κεντρική αρχή που τον ελέγχει. Ένα αξιόπιστο (αποκεντρωμένο) δίκτυο, όμως, έχει δημιουργηθεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μη χρειάζεται ποτέ να εμπιστευτείτε μια κεντρική αρχή για να λάβετε τις σωστές αποφάσεις.

Πώς ωφελεί λοιπόν η αποκέντρωση τις εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων E2EE (end to end encryption);

Λοιπόν, αντιμετωπίζει σχεδόν όλα τα προβληματικά σημεία των κεντρικών εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων.

Η αποκέντρωση αντιμετωπίζει σχεδόν όλα τα προβληματικά σημεία των κεντρικών εφαρμογών ανταλλαγής μηνυμάτων. Οι πιο ασφαλείς αποκεντρωμένες εφαρμογές ανταλλαγής μηνυμάτων από άκρο σε άκρο στέλνουν μηνύματα δρομολογώντας τα μέσω μιας τυχαίας επιλογής κόμβων στο δίκτυο. Το σύνολο των κόμβων που χρησιμοποιούνται αλλάζει με κάθε νέο μήνυμα. Επομένως, εάν ένας κακόβουλος κόμβος προσπαθούσε να συλλέξει δεδομένα σχετικά με τη δραστηριότητα ανταλλαγής μηνυμάτων των χρηστών, θα μπορούσε να το κάνει μόνο για μηνύματα που μεταδίδονται απευθείας μέσω αυτού, δηλαδή για ένα πολύ μικρό μέρος της συνολικής κίνησης μηνυμάτων στο δίκτυο. Τα πρωτόκολλα δρομολόγησης «onion» διαθέτουν πρόσθετα επίπεδα ασφάλειας κρυπτογραφώντας ένα μήνυμα πολλές φορές, μία φορά για κάθε διακομιστή που κατευθύνεται προς τον προορισμό. Εάν χρησιμοποιείται η δρομολόγηση «onion», οι κακόβουλοι διακομιστές δεν μπορούν καν να παρακολουθήσουν μηνύματα που περνούν απευθείας από αυτούς, καθώς γνωρίζουν μόνο τον κόμβο πριν και μετά από αυτούς στην αλυσίδα. Μια αποκεντρωμένη, από άκρο σε άκρο κρυπτογραφημένη εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων δεν είναι αξιόπιστη επειδή δεν χρειάζεται να εμπιστεύεστε κανέναν όταν τη χρησιμοποιείτε. Γνωρίζετε ότι οι συνομιλίες σας είναι ανώνυμες και ασφαλείς —δεν απαιτείται εμπιστοσύνη.

Η αποκέντρωση καθιστά αδύνατο για τρίτους να υποχρεώσουν τον δημιουργό του δικτύου να παρέχει πληροφορίες για τους χρήστες, επειδή, σε ένα πλήρως αποκεντρωμένο σύστημα, η οντότητα που δημιούργησε το δίκτυο δεν έχει τη δυνατότητα να συλλέξει αυτές τις πληροφορίες. Η αποκέντρωση περιορίζει επίσης σημαντικά τα δεδομένα που θα μπορούσε να συλλέξει ένα κακόβουλο τρίτο μέρος εάν επιχειρούσε να παραβιάσει το δίκτυο. Ένας εισβολέας θα πρέπει να αποκτήσει πρόσβαση στη συντριπτική πλειονότητα των κόμβων στο δίκτυο για να συλλέξει τα δεδομένα συνομιλίας οποιουδήποτε συγκεκριμένου χρήστη, γεγονός πολύ πιο δύσκολο από το να παραβιάσει απλώς έναν κεντρικό διακομιστή.

Επειδή τα αποκεντρωμένα δίκτυα δεν βασίζονται σε έναν κεντρικό διακομιστή, δεν επηρεάζονται από  απρόβλεπτες περιστάσεις, ώστε οι κόμβοι  να  βγουν  εκτός σύνδεσης. Το δίκτυο θα δημιουργήσει απλώς μια εναλλακτική δρομολόγηση των μηνυμάτων μέσω άλλων κόμβων που δεν επηρεάζονται. Αυτό καθιστά τα αποκεντρωμένα δίκτυα πολύ πιο ανθεκτικά σε φυσικές καταστροφές και διακοπές ρεύματος.

Τα αποκεντρωμένα δίκτυα είναι επίσης πολύ πιο ανθεκτικά στη λογοκρισία από τα κεντρικά δίκτυα. Μια εφαρμογή ανταλλαγής μηνυμάτων που βασίζεται σε ένα κεντρικό δίκτυο είναι ευάλωτη στη λογοκρισία. Η κεντρική αρχή, δηλαδή, μπορεί να αποκλείσει χρήστες κατά βούληση. Σε ένα αποκεντρωμένο δίκτυο, οι χρήστες δεν μπορούν να αποκλειστούν ή να στοχοποιηθούν με κάποιο  τρόπο, επειδή δεν υπάρχει αρχή ελέγχου που θα μπορούσε να τους στοχοποιήσει. Επιπλέον, εάν το αποκεντρωμένο δίκτυο χρησιμοποιεί «onion routing», οι χρήστες είναι εντελώς ανώνυμοι, γεγονός που προσθέτει στο δίκτυο άλλο ένα  επίπεδο αντίστασης στη λογοκρισία.